Potencjał badawczy oraz nowoczesne zaplecze laboratoryjne wraz z zespołami ekspertów otwartych na współpracę z sektorem gospodarczym, w tym realizację projektów badawczo-rozwojowych , UJK realizuje głównie poprzez instytuty:
Instytut Biologii – prowadzi badania w zakresie zdrowia, środowiska, biotechnologii a dotyczą one diagnostyki nowotworów (AML, chłoniaki, rak jelita), mikrobiom, stresu oksydacyjnego, kompleksów metali i nanocząstek, bioróżnorodności roślin pasożytniczych, glonów, grzybów, dynamiki lasów, wpływu UV na rośliny uprawne, a także prowadzimy monitoring alergenów środowiskowych, ekologię populacji i ochronę przyrody.
Zastosowanie: biotechnologia, farmacja, rolnictwo, ochrona środowiska, monitoring przyrodniczy.
Instytut Chemii – prowadzi badania w zakresie materiałów, środowiska, farmacji, a przykładowe obszary badawcze to woltamperometryczne metody analizy konserwantów i leków w produktach spożywczych i kosmetycznych, badania mikroplastiku, kwaśnych wód kopalnianych, pierwiastków toksycznych, piroliza biomasy, adsorbenty haloizytowe, biowęgle, synteza związków przeciwnowotworowych, kompleksów metali, polimerów ogniotrwałych,
Zastosowanie: przemysł chemiczny, oczyszczanie wody i ścieków, kosmetyka, recykling, gospodarka o obiegu zamkniętym.
Instytut Fizyki – prowadzi badania od cząstek elementarnych po obrazowanie medyczne szczególnie z wykorzystaniem unikalnej na skalę światowej bazy laboratoryjnej, pracownicy naukowi biorą udział w eksperymentach CERN (NA61/SHINE), modelowanie zderzeń jądrowych, plazma kwarkowo-gluonowa.
Na szczególną uwagę zasługuje współpraca fizyków ze Świętokrzyskim Centrum Onkologii i badania w obszarze spektroskopii rentgenowskiej, pozostałe badania materiałowe i metrologiczne.
Zastosowanie: przemysł zaawansowanych technologii, medycyna, metrologia, sektor kosmiczny.
Instytut Geografii i Nauk o Środowisku – prowadzi badania w zakresie przestrzeni krajobrazu, klimatu, społeczeństwa, monitoringu środowiska przyrodniczego regionu świętokrzyskiego (powietrze, wody, gleby), GIS, fotogrametria, teledetekcja, ekspertyzy środowiskowe i planistyczne, a także badania geoarcheologiczne i klimatyczne w Polsce i za granicą. Na szczególną uwagę zasługuje współpraca w zakresie monitoringu środowiska związana z kluczowymi inwestycjami – autostrady, elektrownia jądrowa
Zastosowanie: planowanie przestrzenne, geoturystyka, samorządy, edukacja, polityka regionalna.
W strukturze Wydziału Nauk Ścisłych i Przyrodniczych UJK działa Centrum Badań i Analiz (CBiA) – specjalistyczna jednostka usługowo-badawcza posiadająca wymagania normy PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02, która wykonuje akredytowane badania naukowe oraz zlecenia dla podmiotów gospodarczych w ramach pracowni:
- Pracownia Metod Rentgenowskich (PMR) – spektrometria, fluorescencja rentgenowska, badania materiałowe.
- Pracownia Badań Środowiska (PBŚ) – analizy próbek gleb, wód, powietrza, ekspertyzy środowiskowe.
- Pracownia Analiz Termicznych i Chromatograficznych (PATCh) – testy ogniowe materiałów, pomiar właściwej gęstości optycznej dymu w wyrobach z tworzyw sztucznych i gumy